Thế giới game đang chứng kiến sự hồi sinh mạnh mẽ của những tựa game kinh điển trên các nền tảng hiện đại. Tuy nhiên, không phải tất cả các phiên bản tái phát hành này đều giống nhau. Người chơi thường bắt gặp các thuật ngữ như “Remaster”, “Port” và “Remake”, và không ít người nhầm lẫn giữa chúng. Hiểu rõ sự khác biệt giữa các khái niệm này không chỉ giúp bạn định hình kỳ vọng về chất lượng và nội dung của một phiên bản game mà còn cho thấy sự phức tạp trong quá trình phát triển game hiện đại. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích từng loại hình, cung cấp cái nhìn toàn diện về cách chúng mang những trải nghiệm game cũ trở lại với sức sống mới.
Remaster Game: Nâng Cấp Đồ Họa và Hiệu Suất Cho Huyền Thoại Cũ
Remaster là những phiên bản game được cập nhật, tập trung vào việc cải thiện đồ họa và hiệu suất của các tựa game cũ để chúng trông đẹp hơn và chạy mượt mà hơn trên các console hiện đại. Mục tiêu chính của một bản Remaster là làm mới giao diện và trải nghiệm kỹ thuật mà vẫn giữ nguyên cốt lõi, cơ chế và nội dung của trò chơi gốc.
Định nghĩa và Mục Tiêu của Remaster
Các bản Remaster giúp người chơi tiếp cận những tựa game kinh điển ở độ phân giải cao hơn và tốc độ khung hình (frame rate) ổn định hơn, tận dụng tối đa sức mạnh của phần cứng hiện tại. Chúng là phương tiện chính thức để trải nghiệm lại game một cách trọn vẹn hơn mà không cần tìm kiếm các hệ máy cũ.
Có nhiều lý do để một tựa game được Remaster. Đối với các game retro như The Legacy of Kain: Soul Reaver hay Tomb Raider từ thời PS1, bản Remaster sẽ cập nhật những yếu tố đã lỗi thời, bao gồm việc thiết kế lại mô hình nhân vật, cải thiện texture (kết cấu bề mặt) và hiện đại hóa sơ đồ điều khiển để phù hợp với người chơi ngày nay. Một số bản Remaster còn bổ sung các tính năng mới như chế độ chụp ảnh (photo mode), thư viện hình ảnh concept art hay các tùy chọn hỗ trợ tiếp cận (accessibility settings) giúp nhiều người chơi hơn có thể thưởng thức game.
Remaster không chỉ dành cho các game đã “già cỗi”. Những tựa game tương đối mới như Marvel’s Spider-Man và The Last of Us Part II cũng đã được Remaster cho các hệ máy console thế hệ tiếp theo. Mặc dù không có những thay đổi quá lớn, những bản Remaster này tận dụng phần cứng mới để mang lại sự nâng cấp đáng kể về đồ họa và hiệu suất cho các tựa game từ thế hệ trước.
Remaster cho Game 3D và 2D
Đa số các bản Remaster thường được thực hiện cho game 3D. Đồ họa 3D thời kỳ đầu, đặc biệt là trên Nintendo 64 và PS1 với số lượng đa giác thấp và texture đơn giản do giới hạn phần cứng, thường không “già đi” một cách duyên dáng. Những bản Remaster đã giúp đưa các tựa game này gần hơn với tiêu chuẩn đồ họa hiện đại.
Tuy nhiên, Remaster không chỉ giới hạn ở game 3D. Nhiều tựa game 2D cũng đã được Remaster cho các console hiện đại. Những bản Remaster này ít phức tạp hơn, thường chỉ giới hạn ở việc nâng cấp sprite lên độ phân giải cao hơn và mở rộng hình nền. Mặc dù vậy, những cải tiến này vẫn giúp hình ảnh trông đẹp hơn đáng kể so với bản gốc. Một số bản Remaster 2D khác như Final Fantasy Pixel Remaster và Ace Attorney Investigations Collection thậm chí còn được làm lại hoàn toàn các sprite và artwork với chất lượng HD.
So sánh hình ảnh sprite từ các phiên bản khác nhau của Ace Attorney Investigations
Đôi khi, các bản Remaster còn được gọi là “Enhanced” (nâng cao) hoặc “Updated” (cập nhật). Mặc dù cụm từ “enhanced remaster” nghe có vẻ dư thừa, những bản phát hành này nổi bật với việc bổ sung nội dung không có trong bản gốc. Điều này có thể bao gồm các màn chơi bonus, chế độ cốt truyện mở rộng, hoặc giới thiệu các tính năng gameplay lớn cùng các cải tiến chất lượng cuộc sống (Quality of Life – QoL). Xenoblade Chronicles X: Definitive Edition là một ví dụ điển hình, không chỉ khắc phục hầu hết các lỗi của game gốc mà còn thêm các nhân vật mới, cơ chế chiến đấu và nội dung hậu game mở rộng.
Port Game: Đưa Trải Nghiệm Nguyên Bản Lên Nền Tảng Mới
Trong khi Remaster tập trung vào việc làm mới trải nghiệm, Port lại hướng đến việc mang trải nghiệm gốc lên một nền tảng khác. Các bản Port là những phiên bản tái phát hành game giữ nguyên nội dung và hình ảnh của phiên bản gốc, hoặc ít nhất là không có sự khác biệt đáng kể, nhưng được phát triển cho một nền tảng mới.
Định nghĩa và Mục Tiêu của Port
Không giống như Remaster, các bản Port không có những cải tiến lớn về kỹ thuật và chức năng của chúng gần như giống hệt với các phiên bản gốc. Mục tiêu chính của việc Port game là mở rộng khả năng tiếp cận trò chơi cho một lượng người chơi rộng hơn trên nhiều hệ máy khác nhau.
Hình ảnh quảng cáo cho Atari 50: The Anniversary Celebration
Hầu hết các bản Port mang những tựa game độc quyền của console hoặc PC sang các nền tảng khác. Nhiều game ban đầu ra mắt độc quyền trên PlayStation như Helldivers 2 và Horizon Forbidden West, sau đó đã được Port sang PC. Tương tự, các tựa game độc quyền Xbox như Grounded và Pentiment đã nhận được các bản Port cho PlayStation và Nintendo Switch. Ngoài ra, vô số game, đặc biệt là các game indie, ban đầu ra mắt trên PC và sau đó được Port sang các console.
Các Trường Hợp Port Phổ Biến
Nhiều tựa game retro kinh điển cũng đã được tái phát hành trên các hệ thống hiện đại dưới dạng Port. Các bộ sưu tập game như Atari 50: The Anniversary Celebration và SNK 40th Anniversary Collection bao gồm các bản Port của những tựa game arcade và console kinh điển. Một số bản Port game retro như Clocktower: Rewind và Collection of Mana còn bao gồm các bản Port đã được dịch thuật của những game chưa từng phát hành quốc tế. Những bộ sưu tập này thường đi kèm với tài liệu bổ sung như thư viện concept art và các cuộc phỏng vấn nhà phát triển, nhưng các game trong đó vẫn là những bản Port “thẳng thắn” từ bản gốc.
Ảnh chụp màn hình từ Clock Tower: Rewind
Nhiều game thế hệ trước cũng đã được Port sang các console thế hệ tiếp theo để mang lại trải nghiệm mượt mà và đẹp mắt hơn. Mặc dù những bản Port này không được cải thiện đáng kể như hầu hết các bản Remaster, chúng thường có hiệu suất tốt hơn và các tùy chọn đồ họa bổ sung không có trong các bản phát hành thế hệ trước.
Hầu hết các bản Port của một game đều có cùng nội dung chính, mặc dù chất lượng đồ họa và hiệu suất của một bản Port có thể khác nhau giữa các nền tảng. Tùy thuộc vào phần cứng, một số phiên bản chắc chắn sẽ tốt hơn những phiên bản khác, với các bản Port trên PC thường mang lại phiên bản game tốt nhất.
“Enhanced Port” và “Downgraded Port”
Bạn có thể đã nghe nói về một số phiên bản tái phát hành được gọi là “enhanced” (nâng cao) hoặc “downgraded” (giảm cấp) Port. Tương tự như enhanced Remaster, enhanced Port như Dragon Quest XI S và Persona 4 Golden bổ sung nội dung mới, mặc dù chúng không chứa bất kỳ cải tiến kỹ thuật đáng kể hoặc cập nhật tài sản đồ họa nào.
Downgraded Port là các bản tái phát hành được thiết kế để chạy trên phần cứng yếu hơn. Điều này chủ yếu áp dụng cho các bản Port console cũ của game PC như Deus Ex và Half-Life, cũng như các bản Port cho thiết bị cầm tay và di động của game console. Downgraded Port có chức năng tương tự như các phiên bản khác, nhưng có chất lượng đồ họa thấp hơn và hiệu suất kém hơn so với bản gốc. Những bản Port này cũng có thể thiếu nội dung do giới hạn về bộ nhớ hoặc phần cứng.
Ngày nay, downgraded Port là một thực tế khá hiếm gặp. Mặc dù có những khác biệt nhỏ giữa mọi phiên bản của một game, nhưng các console và điện thoại hiện đại hoàn toàn có khả năng chạy nhiều tựa game mới nhất mà không gặp phải bất kỳ sự hy sinh lớn nào. Các bản Port trên Switch của những game đòi hỏi đồ họa cao như The Witcher 3 và Mortal Kombat 1 là một trong số ít trường hợp ngoại lệ, nhưng ngay cả những downgraded Port này cũng chứa nội dung chính xác như bất kỳ phiên bản nào khác. Ngoài ra, sự phổ biến ngày càng tăng của công nghệ phát trực tuyến đám mây (cloud-streaming) đã phần lớn thay thế downgraded Port bằng cách cho phép chơi các tựa game thế hệ tiếp theo trên hầu hết mọi nền tảng hiện đại.
Remake Game: Tái Tạo Hoàn Toàn Trải Nghiệm Mới
Khác biệt hoàn toàn so với Remaster và Port, Remake là những tựa game mới được phát triển lại từ đầu, nhưng dựa trên một bản phát hành đã tồn tại từ trước. Trong khi Remaster và Port về cơ bản vẫn là trò chơi gốc với một số thay đổi để chạy trên các nền tảng khác, thì Remake được xây dựng lại từ nền tảng, sử dụng các tài sản đồ họa (assets) hoàn toàn mới và một engine game khác.
Mức Độ Thay Đổi Của Remake
Các bản Remake có thể thay đổi rất nhiều so với vật liệu gốc của chúng. Bản Remake của Resident Evil 4 chia sẻ nhiều điểm tương đồng với bản gốc, nhưng có cơ chế game được cải tiến và thay thế nhiều khoảnh khắc biểu tượng từ bản gốc bằng những phân đoạn hoàn toàn mới. Final Fantasy VII Remake thậm chí còn đi xa hơn khi loại bỏ hệ thống chiến đấu theo lượt của phiên bản PS1 để chuyển sang chiến đấu thời gian thực, thêm hàng giờ nội dung mới và thực hiện nhiều thay đổi đối với câu chuyện gốc.
Ảnh chụp màn hình từ Final Fantasy 7 Remake
Một số bản Remake khác như Shadow of the Colossus và Demon’s Souls lại cực kỳ trung thành với các bản phát hành gốc của chúng, giữ nguyên gameplay, câu chuyện và thiết kế cấp độ. The Last of Us Part I và Dead Space (2023) cũng tuân thủ chặt chẽ thiết kế của bản gốc, mặc dù những bản Remake này đã giới thiệu nhiều tùy chọn hỗ trợ tiếp cận mà các phiên bản trước đó không có. Tuy nhiên, những bản phát hành này vẫn không được coi là “Remaster” vì chúng không cập nhật các tài sản đồ họa có sẵn mà thay vào đó sử dụng các tài sản và mã game hoàn toàn mới.
Issac Clarke chiến đấu với một necromorph trong Dead Space (2023)
Tổng Kết: Sự Lựa Chọn Phù Hợp Cho Từng Game Thủ
Mặc dù các thuật ngữ Remaster và Port thường được sử dụng thay thế cho nhau, nhưng chúng phục vụ các mục đích khác nhau. Nếu bạn là một người chơi thuần túy yêu thích trải nghiệm game cũ với ít thay đổi nhất có thể, các bản Port là lựa chọn tốt nhất sau việc chơi trên phần cứng gốc. Ngược lại, Remaster có thể thổi luồng sinh khí mới vào các tựa game cũ bằng những cải tiến cần thiết, và không có gì ngạc nhiên khi người chơi đã và đang mong chờ các bản Remaster của những game được yêu thích như Bloodborne và Metal Gear Solid 4.
Dù được tái phát hành dưới hình thức nào, việc các tựa game cũ có mặt trên các console hiện đại luôn là một điều đáng mừng. Hy vọng rằng, nhiều studio game hơn sẽ nhận ra giá trị trong việc tái phát hành những tác phẩm kinh điển của họ dưới dạng Port hoặc Remaster, mang đến cho game thủ cơ hội sống lại những khoảnh khắc đáng nhớ hoặc khám phá những tựa game huyền thoại lần đầu tiên.
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về Remaster, Port và Remake trong phần bình luận bên dưới! Bạn ấn tượng nhất với bản tái phát hành nào?
