Trong nỗ lực giảm thời gian nhìn màn hình điện thoại, tôi đã dần từ bỏ việc sử dụng iPhone cho gần như mọi hoạt động hàng ngày. Đây là một quá trình không dễ dàng, nhưng những thay đổi này đã mang lại nhiều lợi ích đáng kể, giúp tôi có một cuộc sống cân bằng và tập trung hơn. Dưới đây là 9 điều tôi đã ngừng làm trên iPhone và lý do tại sao, cùng với những giải pháp thay thế hiệu quả mà tôi đã áp dụng. Nếu bạn đang tìm kiếm một cuộc “detox kỹ thuật số” hay đơn giản là muốn giảm thời gian sử dụng iPhone, những chia sẻ này có thể là khởi đầu tuyệt vời.
1. Hạn Chế Đọc Sách Điện Tử (E-book)
Tôi yêu sách điện tử, nhưng không có cảm giác nào tuyệt vời hơn việc lật từng trang của một cuốn sách mới toanh, với cái “mùi sách mới” đặc trưng mà khó có thể tìm thấy ở đâu khác. Dù các ứng dụng đọc sách như Apple Books hay Goodreads rất tiện lợi để khám phá sách mới và ghi lại quá trình đọc, nhưng chúng không thể thỏa mãn niềm đam mê đọc sách của tôi như một cuốn sách vật lý.
Một người trẻ đang thư thái đọc sách vật lý, trải nghiệm khác biệt so với đọc sách điện tử trên iPhone.
Việc chuyển sang đọc sách giấy cũng giúp tôi giải quyết vấn đề căng thẳng mắt khi đọc sách điện tử trên điện thoại trong bóng tối – một thói quen tôi thường xuyên mắc phải. Một thử thách đọc sách kết hợp cả sách điện tử và sách giấy có thể là phương pháp hiệu quả để bạn khám phá nhiều tác phẩm hơn trong năm.
2. Nói Không Với Nhật Ký Kỹ Thuật Số (Digital Journalling)
Là một phần trong quyết tâm đầu năm, tôi đã mua một cuốn nhật ký biết ơn 5 phút. Cuốn nhật ký này chứa những câu hỏi về lòng biết ơn, không gian để viết những suy nghĩ tự do và danh sách những điều cần thực hiện (bucket list). Kể từ khi thường xuyên ghi chép vào cuốn nhật ký giấy này, tôi đã hoàn toàn tránh xa ứng dụng Journal trên iPhone của mình.
Màn hình iPhone hiển thị ứng dụng Journal của Apple đặt trên bàn phím MacBook, tượng trưng cho việc chuyển đổi từ nhật ký số sang giấy.
Đừng hiểu lầm, ứng dụng Journal của Apple vẫn là một công cụ tuyệt vời cho việc chăm sóc bản thân. Tuy nhiên, nếu bạn tìm kiếm một chủ đề cụ thể cho nhật ký (như lòng biết ơn), một cuốn nhật ký giấy với các câu hỏi in sẵn có thể giúp ích hơn một “canvas trống” kỹ thuật số. Tôi cũng thích biến nhật ký thành một cuốn sổ lưu niệm nhỏ, thêm ảnh và đồ vật kỷ niệm, điều mà nhật ký số khó có thể mang lại.
3. Không Còn Hoàn Toàn Phụ Thuộc iPhone Để Sắp Xếp Lịch Trình
iPhone có rất nhiều công cụ tích hợp giúp bạn quản lý lịch trình cá nhân và công việc, như ứng dụng Reminders và Calendar. Dù tôi vẫn sử dụng chúng để theo dõi các nhiệm vụ, nhưng tôi đã tìm thấy một chiến lược hiệu quả hơn mang lại cảm giác cấp bách mà các ứng dụng này thường không thể đáp ứng.
Đó là sử dụng một bảng kế hoạch tuần (Weekly Planner) mà tôi viết tay và treo ngay trên bàn làm việc. Việc thường xuyên nhìn thấy các nhiệm vụ giúp tôi tập trung hơn và tạo động lực để hoàn thành các mục tiêu ngắn hạn.
Ứng dụng Reminders của Apple mở trên iPhone 13 Pro, một công cụ quản lý lịch trình nhưng đã được bổ sung bằng phương pháp truyền thống.
Đối với các dự án dài hạn, tôi vẫn sử dụng Numbers hoặc Google Sheets trên máy Mac để theo dõi tiến độ và đánh dấu các nhiệm vụ đã hoàn thành, đảm bảo sự linh hoạt và hiệu quả tối đa.
4. Ngừng “Doomscrolling” Với Slime và ASMR
Tôi nhận ra đã đến lúc phải thực hiện một cuộc “detox kỹ thuật số” khi bắt đầu dành vô số giờ lướt các ứng dụng như YouTube và Instagram để xem Shorts và Reels về nội dung “thỏa mãn” như slime và ASMR (kết hợp với các nội dung gây nghiện khác). Việc hạn chế này đòi hỏi một sự thay thế, và đó là lý do tại sao thay vì dùng iPhone để “gãi ngứa” nhu cầu xem video mãn nhãn, tôi đã tìm đến các hoạt động thực tế.
Màn hình iPhone hiển thị các video ASMR Shorts trên YouTube, biểu tượng của thói quen "doomscrolling" đã được thay đổi.
Tham gia các hoạt động như vẽ tranh đính đá (diamond painting) và trò chơi kích thích trí não không yêu cầu thời gian nhìn màn hình không chỉ giúp bạn thoát khỏi bẫy “doomscrolling” mà còn cải thiện mức độ tập trung. Tôi cũng đã bắt đầu nghe các âm thanh ASMR thay vì xem video ngắn, thông qua các playlist chuyên biệt trên Spotify. Nếu bạn đang cố gắng tập trung vào một nhiệm vụ, bạn có thể thử phát tiếng ồn trắng hoặc các âm thanh nền khác như tiếng mưa qua loa thông minh để duy trì sự tập trung.
5. Chuyển Hoạt Động Chỉnh Sửa Ảnh Từ iPhone Sang Máy Mac
App Store cung cấp rất nhiều ứng dụng chỉnh sửa ảnh, ngay cả ứng dụng Ảnh gốc của iPhone cũng có nhiều công cụ hữu ích. Nhưng kể từ khi chuyển từ iPhone sang máy Mac để chỉnh sửa ảnh, tôi đã không còn muốn quay lại.
Người phụ nữ đang chỉnh sửa ảnh kỹ thuật số trên máy tính xách tay, thể hiện sự chính xác và tập trung khi làm việc trên màn hình lớn.
Dù việc chỉnh sửa ảnh cho mạng xã hội, làm đẹp ảnh và điều chỉnh bộ lọc dễ dàng thực hiện trên iPhone, nhưng việc chỉnh sửa ảnh nâng cao đòi hỏi sự chính xác và tập trung cao hơn, điều mà các ứng dụng trên máy Mac mang lại tốt hơn. Có một màn hình lớn hơn giúp tôi có cái nhìn tổng quan tốt hơn về những gì mình đang làm, và không nghi ngờ gì nữa, trackpad hoặc chuột mang lại khả năng nhập liệu chính xác hơn nhiều. Tôi sử dụng các ứng dụng như Lightroom và Photoshop để chỉnh sửa ảnh cho các dự án cá nhân, nhưng bạn có thể duyệt và tìm các ứng dụng phù hợp nhất với nhu cầu của mình thông qua Mac App Store.
6. Hạn Chế Sử Dụng Ứng Dụng Thiền Định
Một nhiệm vụ nữa tôi đã chuyển khỏi iPhone là thiền định. Tôi đã thử nhiều ứng dụng thiền định của bên thứ ba như Headspace và Balance, nhưng một vấn đề tôi gặp phải là sau khi buổi thiền kết thúc, tôi luôn với lấy điện thoại để kiểm tra các ứng dụng mạng xã hội gây xao nhãng, điều này làm mất đi mục đích ban đầu của việc thiền.
Người đàn ông thư giãn đeo Apple Airpods, một phương pháp thiền không màn hình có thể giúp giảm sự phụ thuộc vào ứng dụng điện thoại.
Mặc dù thiền có hướng dẫn là một khởi đầu tốt, tôi đã bắt đầu thực hiện các buổi thiền tự do, theo tốc độ riêng của mình mà không cần sử dụng điện thoại. Điều này bao gồm việc sử dụng danh sách phát thiền qua các ứng dụng nghe nhạc trực tuyến và các buổi tự hướng dẫn với tiếng ồn trắng nhẹ nhàng, giúp tôi duy trì trạng thái thư giãn mà không bị gián đoạn.
7. Sáng Tạo Playlist Spotify Trên Máy Tính Tiện Lợi Hơn
Ứng dụng Spotify trên iOS đi kèm với nhiều tính năng và lợi ích độc quyền. Nhưng một lý do tôi đã chuyển sang ứng dụng Spotify trên máy tính khi làm việc, ngoài việc bị xao nhãng bởi các thông báo của điện thoại, là việc tạo playlist và sắp xếp nhạc dễ dàng hơn nhiều.
Ứng dụng Spotify dành cho máy tính đã giúp tôi làm việc hiệu quả hơn vì việc tạo các thư mục có tổ chức và playlist tùy chỉnh đã giúp tôi phân chia nhạc tập trung khỏi các playlist thông thường.
Nút tìm kiếm trong thư viện Spotify, minh họa sự tiện lợi khi quản lý nhạc trên ứng dụng desktop so với điện thoại.
Tất nhiên, bạn vẫn có thể sử dụng Spotify Connect để phát nhạc từ bất kỳ thiết bị nào được kết nối với cùng một mạng, mang lại sự linh hoạt tối đa.
8. Thay Đổi Cách Đọc Tin Tức, Tạp Chí và Ấn Phẩm Khoa Học
Ngoài việc chuyển từ sách điện tử sang sách vật lý, tôi cũng đã ngừng sử dụng điện thoại để đọc tin tức, các tạp chí khoa học và tạp chí thông thường. Các ứng dụng tin tức như Apple News và các ấn phẩm trực tuyến có thể là nguồn tài nguyên tuyệt vời, nhưng nếu bạn muốn mở rộng thói quen đọc hoặc thực hiện một dự án nghiên cứu, bạn có thể dễ dàng bị phân tâm bởi quảng cáo, thông báo hoặc các nguồn khác làm gián đoạn kế hoạch làm việc của mình.
Việc ghé thăm thư viện địa phương hoặc đăng ký một tờ báo, tạp chí giấy là một số chiến lược đã giúp tôi chuyển sang các tài liệu đọc vật lý và giảm sự phụ thuộc vào báo điện tử và tạp chí điện tử.
9. Giảm Chơi Game Di Động
Tôi đã thử rất nhiều game từ App Store trên iPhone, chủ yếu là các trò chơi giải đố và trí tuệ. Nhưng như một phần trong nỗ lực giảm sự phụ thuộc và thời gian nhìn màn hình iPhone, cũng như tìm kiếm những sở thích mới, tôi đã bắt đầu sưu tập và lắp ráp các bộ xếp hình 1000 mảnh và bộ mô hình khối. Những hoạt động này không chỉ thỏa mãn niềm đam mê giải đố mà còn giúp tôi trang trí phòng bằng những tác phẩm hoàn chỉnh có thể đóng khung và thêm vào kệ sưu tập của mình.
Các trò chơi giải đố trên iPhone, một thói quen đã được thay thế bằng các trò chơi vật lý để giảm thời gian sử dụng màn hình.
Các trò chơi như Scrabble và ô chữ hàng ngày cũng rất hữu ích nếu bạn đang cố gắng giảm thời gian dành cho các trò chơi trí tuệ và ứng dụng trực tuyến.
Có rất nhiều điều bạn có thể ngừng làm trên iPhone, đặc biệt nếu bạn đang tìm cách “detox kỹ thuật số” hoặc giảm thời gian sử dụng màn hình. Tuy nhiên, một khởi đầu tốt là bổ sung những nỗ lực này bằng các công cụ và ứng dụng iPhone hiệu quả, sau đó từ từ chuyển đổi để đạt được sự cân bằng tối ưu giữa công nghệ và cuộc sống thực.
