Trong hơn một phần tư thế kỷ qua, Google Search đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống số của hàng tỷ người trên toàn thế giới. Bắt đầu từ một công cụ tìm kiếm tối giản, tập trung vào tốc độ và sự chính xác, Google đã trải qua một hành trình tiến hóa đáng kinh ngạc. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển này là những thay đổi lớn về giao diện, tính năng, và gần đây nhất là sự tích hợp sâu rộng của trí tuệ nhân tạo (AI), khiến trải nghiệm tìm kiếm trở nên phức tạp và đôi khi gây tranh cãi hơn. Vậy, Google Search đã thay đổi như thế nào để trở thành “bộ não” của internet ngày nay, và những cột mốc nào đã định hình nên nó?
1998: Google! Ra Mắt Công Chúng
Tên miền google.com được đăng ký vào năm 1997, nhưng phải đến tháng 9 năm 1998, Google mới chính thức ra mắt như một công cụ tìm kiếm mà chúng ta biết đến ngày nay. Vào thời điểm đó, giao diện của Google Search vô cùng đơn giản, tập trung hoàn toàn vào chức năng chính là tìm kiếm thông tin nhanh chóng. Mặc dù rất khó để tìm thấy một trang kết quả tìm kiếm thực tế từ thời điểm đó, nhưng một tìm kiếm nhanh với cụm từ “Google in 1998” sẽ gợi ý một trang có chủ đề mô phỏng Google gốc, thậm chí còn có dấu chấm than theo phong cách Yahoo! trong logo. Ngay từ những ngày đầu, một trong những tính năng cốt lõi đã có mặt: Google luôn hiển thị số lượng kết quả tìm kiếm và thời gian hoàn thành truy vấn, nhấn mạnh vào sự hiệu quả.
Giao diện Google Search năm 1998 đơn giản với logo và thanh tìm kiếm cơ bản
2000: Google Bắt Đầu Đón Nhận Quảng Cáo
Chỉ hai năm sau khi ra mắt, vào tháng 10 năm 2000, quảng cáo bắt đầu xuất hiện trên trang kết quả tìm kiếm của Google. Đây là một bước ngoặt quan trọng, định hình mô hình kinh doanh “hái ra tiền” của Google cho đến tận bây giờ. Ban đầu, quảng cáo chỉ là những liên kết được làm nổi bật trong các hộp trên cùng của kết quả tìm kiếm. Google liên tục thử nghiệm và điều chỉnh cách hiển thị quảng cáo để tối ưu hóa hiệu quả, và sau đó, các quảng cáo ở thanh bên (sidebar ads) cũng dần xuất hiện, mở rộng không gian hiển thị cho các nhà quảng cáo.
Kết quả tìm kiếm Google năm 2000 với quảng cáo đầu tiên xuất hiện ở đầu trang
2002: Các Danh Mục Tìm Kiếm Mới Xuất Hiện
Chỉ trong vòng bốn năm, Google đã bổ sung đáng kể các tính năng cho công cụ tìm kiếm của mình. Năm 2002, người dùng có thể thấy năm tab chính phía trên kết quả tìm kiếm: Web, Images (Hình ảnh), Groups (Nhóm), Directory (Danh mục) và News (Tin tức). Đặc biệt, Google Image Search được ra mắt với cơ sở dữ liệu khổng lồ gồm hơn 250 triệu hình ảnh, mở ra một kỷ nguyên mới cho việc tìm kiếm trực quan. Mặc dù có thêm các danh mục, trang kết quả vẫn giữ được sự “sạch sẽ” và đơn giản, không quá nhiều yếu tố gây phân tâm.
Giao diện Google Search năm 2002 hiển thị các danh mục tìm kiếm như Web, Images, News
2005: Tìm Kiếm Cá Nhân Hóa Lên Ngôi
Về mặt hình ảnh, trang kết quả Google Search không thay đổi nhiều vào năm 2005. Tuy nhiên, một cập nhật lớn đã được triển khai: Google ra mắt tính năng tìm kiếm cá nhân hóa (personalized search). Tính năng này sử dụng lịch sử tìm kiếm của người dùng để điều chỉnh và cung cấp các kết quả phù hợp hơn với sở thích và nhu cầu cá nhân. Mặc dù ban đầu chỉ có thể truy cập thông qua một tên miền đặc biệt (google.com/psearch), tìm kiếm cá nhân hóa nhanh chóng trở thành một phần quan trọng trong cách Google hoạt động, mang lại trải nghiệm độc đáo cho mỗi người dùng.
Giao diện Google năm 2005 với tính năng tìm kiếm cá nhân hóa bắt đầu xuất hiện
2007: Khởi Đầu Của Sự “Bộn Bề”
Giai đoạn từ năm 2002 đến 2007, Google chủ yếu tinh chỉnh thuật toán tìm kiếm và bổ sung một vài danh mục nhỏ. Nhưng đến năm 2007, giao diện tìm kiếm đơn giản, gọn gàng bắt đầu có sự thay đổi lớn. Đây là lần đầu tiên, khi bạn thực hiện một tìm kiếm trên Google, kết quả trả về không chỉ là các liên kết trang web thuần túy.
Trước thay đổi này, để tìm hình ảnh, tin tức hoặc video, người dùng phải chuyển sang các danh mục cụ thể. Năm 2007 đánh dấu sự ra đời của khái niệm “Universal Search” (Tìm kiếm Toàn diện), tích hợp hình ảnh, tin tức, video và các loại nội dung khác trực tiếp vào trang kết quả tìm kiếm chính. Đây là một thay đổi tiện lợi, nhưng cũng là dấu hiệu khởi đầu cho một giao diện ngày càng phức tạp hơn.
Kết quả Google Search năm 2007 với Universal Search tích hợp hình ảnh và tin tức
2010: Thanh Sidebar Xuất Hiện
Từ khi xuất hiện, các danh mục tìm kiếm luôn được trình bày dưới dạng tab ngang ở phía trên trang kết quả. Đến năm 2010, Google thay đổi cách bố trí và thêm một thanh sidebar dọc ở phía bên trái kết quả tìm kiếm. Thanh này chứa các danh mục, biểu tượng và một số phím tắt khác, giúp người dùng dễ dàng lọc và điều hướng tìm kiếm hơn (các danh mục ngang vẫn được giữ lại ở phía trên màn hình).
Giao diện Google Search năm 2010 xuất hiện thanh sidebar dọc bên trái kết quả
2011: Một Thiết Kế Lại Gọn Gàng Hơn
Một năm sau, mặc dù chức năng không thay đổi nhiều, Google đã khoác lên mình một “chiếc áo mới” về mặt hình ảnh. Các biểu tượng màu sắc trên thanh sidebar được thay thế bằng màu xám, thanh danh mục ở trên cùng có nền đen, và logo Google cùng thanh tìm kiếm được đặt trên nền xám nhạt. Những thay đổi thiết kế này cũng được áp dụng cho một số sản phẩm khác của Google nhằm tạo ra một cái nhìn thống nhất hơn trên toàn hệ sinh thái.
Thiết kế lại giao diện Google Search năm 2011 với tông màu xám chủ đạo
2012: Sự Ra Đời Của Knowledge Graph
Năm 2012 đánh dấu một trong những bổ sung lớn nhất vào Google Search trong lịch sử: Knowledge Graph (Biểu đồ Tri thức). Tính năng này hiển thị thông tin bổ sung trong một “Knowledge Panel” (Bảng Tri thức) ở sidebar hoặc một “Knowledge Carousel” (Băng chuyền Tri thức) ở phía trên trang. Ví dụ, khi bạn tìm kiếm tên một diễn viên, bạn sẽ thấy tiểu sử ngắn gọn, các bộ phim họ tham gia, các diễn viên liên quan và nhiều thông tin khác.
Đột nhiên, kết quả tìm kiếm của Google chứa rất nhiều thông tin mà người dùng không nhất thiết phải tìm kiếm. Universal Search năm 2007 đã khởi đầu xu hướng này, nhưng Knowledge Graph đã làm bùng nổ nó. Mục tiêu của Google rõ ràng là muốn người dùng ở lại trên google.com lâu hơn, một dấu hiệu cho những gì sẽ đến sau này.
Knowledge Graph trên Google Search năm 2012 cung cấp thông tin bổ sung ở cột bên phải
2015: Logo Google Mới
Trong vài năm tiếp theo, kết quả tìm kiếm của Google vẫn giữ nguyên phần lớn. Tuy nhiên, vào năm 2015, một tháng sau khi thành lập công ty mẹ Alphabet, Google đã ra mắt logo mới mà chúng ta quen thuộc cho đến ngày nay, với thiết kế phẳng và hiện đại hơn.
Logo Google mới ra mắt năm 2015 xuất hiện trên trang kết quả tìm kiếm
2019: Ít Xám Hơn, Nhiều Màu Sắc Hơn
Thêm một vài thay đổi nhỏ về thiết kế đã diễn ra vào năm 2019. Google loại bỏ gần như toàn bộ màu xám trên giao diện, thay thế bằng tông màu trắng chủ đạo. Các biểu tượng danh mục dưới thanh tìm kiếm giờ đây hiển thị các màu sắc đặc trưng của Google khi được chọn, mang lại một cái nhìn tươi mới và sống động hơn.
Giao diện Google Search năm 2019 với nhiều màu sắc hơn và ít tông xám
2023: Gợi Ý Tìm Kiếm Thông Minh
Năm 2023, Google bắt đầu thử nghiệm với thanh danh mục đã tồn tại từ lâu. Thay vì một danh sách tĩnh các danh mục, Google đã biến nó thành một danh sách linh hoạt các gợi ý mà công cụ nghĩ rằng bạn có thể muốn. Ví dụ, khi tìm kiếm “Apple”, bạn có thể thấy các gợi ý như “iPhones”, “Lợi ích”, “Cửa hàng” và “Phụ kiện” xen kẽ với “Tin tức” và “Hình ảnh”. Điều này đôi khi buộc người dùng phải mở menu “tràn” để tìm danh mục thực sự mong muốn.
Tính năng gợi ý tìm kiếm động của Google Search năm 2023 hiển thị các chủ đề liên quan
2024: Gemini AI Gây Tranh Cãi Với Thông Tin Tổng Quan
Thay đổi gần đây nhất và có lẽ lớn nhất trong lịch sử Google Search diễn ra vào năm 2024 khi tính năng AI Overviews (Tổng quan AI) từ Gemini AI được thêm vào kết quả tìm kiếm. Giờ đây, nếu bạn đặt một câu hỏi như “Nước có đóng băng ở 27 độ F không?”, Gemini sẽ cố gắng cung cấp câu trả lời trực tiếp mà không cần bạn phải rời khỏi Google.
Tuy nhiên, vấn đề phát sinh là, giống như tất cả các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs) khác, Gemini đôi khi đưa ra những thông tin sai lệch nghiêm trọng. Ví dụ, với câu hỏi trên, Gemini đã từng trả lời: “Không, nước sẽ không đóng băng ở 27 độ Fahrenheit vì điểm đóng băng của nước là 32 độ Fahrenheit.” Mặc dù lỗi này tương đối vô hại, nhưng nó trở nên đáng báo động hơn khi Gemini từng đề xuất sử dụng keo để giữ phô mai dính vào pizza. Google khẳng định “đại đa số các AI Overviews cung cấp thông tin chất lượng cao.” Tuy nhiên, không thể phủ nhận sự nguy hiểm của một công cụ tìm kiếm từng được tin cậy giờ đây lại có thể tạo ra thông tin sai lệch một cách đầy tự tin.
Giao diện Google Search năm 2024 với AI Overviews từ Gemini AI hiển thị câu trả lời trực tiếp
Kết Luận
Không thể phủ nhận Google là một trong những công ty công nghệ được yêu thích nhất và đã định nghĩa lại cách chúng ta tìm kiếm thông tin, đến mức “Google” trở thành một động từ đồng nghĩa với việc tìm kiếm trên mạng. Tuy nhiên, ở một thời điểm nào đó trong hành trình của mình, Google nhận ra rằng việc liên tục “đẩy” người dùng rời khỏi google.com không mang lại lợi nhuận tối đa cho họ. Từ đó, công cụ tìm kiếm này đã phát triển theo hướng tích hợp nhiều tính năng và thông tin hơn, giữ chân người dùng trong hệ sinh thái của mình.
Mặc dù nhiều người vẫn yêu thích Google, nhưng việc bổ sung AI và ngày càng nhiều “chướng ngại vật” trên con đường đến với thông tin mong muốn đang dần làm xói mòn những giá trị cốt lõi đã thu hút người dùng đến với Google ban đầu. Tương lai của tìm kiếm trên Google chắc chắn sẽ tiếp tục biến đổi, và việc cân bằng giữa sự tiện lợi, thông tin chính xác và trải nghiệm người dùng sẽ là thách thức lớn nhất của gã khổng lồ công nghệ này.
Bạn nghĩ sao về những thay đổi của Google Search trong hơn hai thập kỷ qua, đặc biệt là sự xuất hiện của AI Overviews? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới và cùng thichcongnghe.net khám phá những công nghệ mới nhất!
